Obliteracja, „nastrzykiwanie” – to jedna z wielu metod leczenia chorób żył, którą stosujemy i doskonalimy w naszym ośrodku od wielu lat. Wykorzystujemy ją przede wszystkim w leczeniu zmian chorobowych drobnych naczyń żylnych: telangiektazji (naczynia o średnicy do 1 mm), wenulektazji (średnica 1-2mm) i żylaków siatkowatych (2-4mm).

Do tej metody leczenia kwalifikujemy także zmiany w niektórych większych naczyniach ( powyżej 4mm średnicy) takie jak żylaki, żylaki nawrotowe, niewydolna żyła odpiszczelowa i odstrzałkowa, niewydolne perforatory.  Tu o wyborze sposobu leczenia  decyduje przede wszystkim wcześniejsza ocena przepływów w badaniu USG Duplex Doppler. Oceniamy tu refluks, czyli odwrócenie kierunku przepływu krwi w żyłach. W przypadku stwierdzenia większego refluksu w dużych pniach żylnych (żyła odpiszczelowa i odstrzałkowa)  stosujemy skuteczniejsze w tej sytuacji metody endowaskularne lub chirurgiczne.

Zdjęcia przedstawiające choroby żył, które leczymy m.in. przy użyciu skleroterapii możesz zobaczyć tutaj – Galeria.

Na czym polega skleroterapia?

Jest to metoda, w której podajemy do światła niewydolnej, chorej żyły substancję drażniącą w celu uszkodzenia śródbłonka, czyli  wewnętrznej powierzchni ściany leczonego naczynia. To powoduje zamknięcie światła chorej żyły, a następnie jej powolne włóknienie, zarastanie i stopniowe zanikanie. Do zamykanej żyły (telangiektazje, żyły siatkowate, żylaki) wstrzykuje się tzw. środek obliterujący.

Wybór środka do skleroterapii, jego postaci (płyn, piana) i stężenia leku zależy od średnicy i wielkości żyły, ale także od preferencji osoby wykonującej zabieg. Obecnie najczęściej stosowane preparaty do skleroterapii to Aethoxysclerol (polidokanol) lub Fibrovein (siarczan sodowy tetradecylu) – ich podanie nie wywołuje bólu. W leczeniu stosuje się odpowiednio rozcieńczone fabrycznie leki.

  • Po wstrzyknięciu leku żyła obkurcza się, podrażniona ściana żyły włóknieje, ustaje przepływ krwi i w czasie kilku dni do kilku tygodni żyła przestaje być widoczna.
  • Po zabiegu pacjentka wraca do domu, do swoich codziennych czynności. Jedynym ograniczeniem jest zakaz przegrzewania nóg (gorące kąpiele, sauna, nasłonecznienie, solarium). Pacjentka zostaje poinformowana co do dalszego postępowania pozabiegowego (odpoczywanie z nogami uniesionymi, aby zapewnić lepszy odpływ żylny, masaże okolic ostrzykiwanych, noszenie pończoch przeciwżylakowych lub bandaży kompresyjnych, stosowanie preparatów zewnętrznych poprawiających napięcie drobnych naczyń – wyciągi z ogórecznika lekarskiego, kasztanowiec, miłorząb japoński, arnika górska).
  • Po zabiegu w okolicy obliterowanych żyłek powstają nieznaczne zaczerwienienia i obrzęki, ustępujące po kilku minutach lub godzinach. Występujące w miejscu zamykanych naczyń przebarwienia wraz z upływem czasu powoli zanikają. Skleroterapia to zabieg wymagający współpracy pacjentki z lekarzem.

Tak jak każda technika lecznicza, skleroterapia daje najlepsze efekty, gdy jest wykonywana przez doświadczonego lekarza, mającego odpowiednią wiedzę na temat istoty przewlekłej choroby żylnej. Leczenie telangiektazji, venulektazji i żył siatkowatych jest podejmowane najczęściej ze względów kosmetycznych, chociaż wielu chorych po zabiegu skleroterapii może być zaskoczonych zmniejszeniem dolegliwości bólowych związanych z telangiektazjami, czy większymi niewydolnymi żyłami po ich zamknięciu.

Jakie metody skleroterapii stosujemy?

  • Mikroskleroterapia i skleroterapia – stosowana w leczeniu najmniejszych żył, czyli telangiektazji i wenulektazji. Lek podaje się zwykle w postaci płynnej
  • Skleroterapia piankowa (skleroterapia metodą Tessariego) – wenulektazje, żylaki siatkowate, mniejsze żylaki. Do żył podaje się lek w postaci pianki. Pianka, której konsystencja przypomina piankę do golenia, w porównaniu z roztworem pozostaje w miejscu podania dłużej i przez dłuższy czas oddziałuje na naczynie żylne – zwiększa to wyraźnie jej skuteczność działania

  • Echoskleroterapia (Echo-controlled sclerotherapy) – skleroterapia pod kontrolą ultrasonograficzną (USG Duplex Doppler). W tej metodzie środek obliterujący podaje się do żylaka z przyłożoną nad nim głowicą USG i ciągłą obserwacją na monitorze USG, w jaki sposób podawany lek wypełnia światło żyły. Jest to skuteczna metoda stosowana głównie do leczenia zmian w okolicach ujść żył, żylaków nawrotowych, żylaków będących odgałęzieniami żył odpiszczelowych, odstrzałkowych oraz perforatorów

W zwiększeniu skuteczności skleroterapii pomocne są nowoczesne techniki pozwalające na „zobaczenie” poszerzonych żył, leżących nieco głębiej. W naszym ośrodku stosujemy kilka metod przezskórnego obrazowania naczyń – tzw. diafanoskopia (side-transillumination). Użycie specjalnego spolaryzowanego światła pozwala na precyzyjne określenie przebiegu żył niewidocznych gołym okiem, pomaga w lokalizacji miejsca z którego rozchodzi się w żyłach refluks tworzący skupiska telangiektazji czy żylaków siatkowatych. Zabieg jest bezpieczniejszy, ponieważ w trakcie podawania leku możemy obserwować przez podświetloną skórę, na jakim odcinku lek rozchodzi się w żyle.

  • CLaCS (CryoSclero and CryoLaser) – połączenie kriolasera i skleroterapii z użyciem Vein Viewera – to najnowsza metoda, w której łączymy skleroterapię z odpowiednio dobraną laseroterapią, a w czasie całego zabiegu za pomocą urządzenia chłodzącego utrzymujemy niską temperaturę skóry. Uwidocznienie chorych naczyń leżących głębiej (tzw. żyły sieciowe) pozwala na jednoczesne usuwanie zmian widocznych na skórze (leczymy skutek), jak i żył zasilających te płytko położone naczynia (usuwamy przyczynę). Zaletą tej metody jest większa skuteczność i lepszy efekt kosmetyczny, mniej powikłań (m.in. przebarwień) w stosunku do skleroterapii czy lasera zastosowanych osobno.

Jak postępować po zabiegu?

  • bezpośrednio po zabiegu pacjent powinien chodzić, a wieczorem tego dnia można wziąć krótki, nie gorący prysznic z osłonięciem przed wodą zabandażowanej okolicy.
  • po zabiegu skleroterapii należy nosić przez okres od kilku godzin do kilku tygodni, w zależności od wskazań bandaż uciskowy lub pończochę kompresyjną. Kompresja zastosowana podczas leczenia naczyń, niezależnie od ich wielkości, przyczynia się do zmniejszenia częstości występowania przebarwień oraz zakrzepicy, przyspiesza cały proces leczenia oraz zwiększa szansę na uzyskanie lepszych wyników odległych
  • przy dolegliwościach bólowych, które rzadko, ale mogą się pojawić – zimne okłady oraz leki p/bólowy np. paracetamol
  • należy unikać ekspozycji na słońce (opalania się) i nadmiernego ciepła (sauna, solarium) przez 4 tygodnie po zabiegu
  • przez kilka dni po sesji skleroterapii p/wskazane są długie loty, długie stanie lub siedzenie w bezruchu
  • przez kilka dni po zabiegu p/wskazany jest alkohol
  • leczenie zwykle nie wymaga zwolnienia z pracy. Zwyczajowe zajęcia sportowe można kontynuować po kilku dniach przerwy (dłużej w przypadku siłowni).

 

Jak wyglądają rezultaty zabiegu?

W przypadku skleroterapii efekty leczenia są bardzo indywidualne i u każdego pacjenta stopień poprawy jest inny. Zależy to od rodzaju, wielkości i rozległości leczonych zmian, reakcji żył na zastosowany lek, a także od właściwości osobniczych determinujących szybkość włóknienia, zarastania i gojenia zmian.

Z naszego doświadczenia wynika, że skleroterapia sprawdza się najlepiej podczas terapii naczyń o średnicy pomiędzy 0,3 mm a 5 mm. Terapia naczyń o średnicy mniejszej od 0,3 mm jest związana z dużym ryzykiem oporności na zastosowane leczenie

Zdarza się, że poprawa jest spektakularna i efekty leczenia są nadzwyczaj dobre, jednak w najczęstszych sytuacjach możliwe jest uzyskanie około 70% poprawy po jednorazowym zabiegu.

W celu uzyskania optymalnych rezultatów zabiegi można powtarzać.

Jakie są przeciwwskazania do skleroterapii ?

Bezwzględne: 

  • uczulenie na środek obliterujący (Polidokanol = Aethoxysclerol)
  • ciąża
  • miejscowa lub uogólniona infekcja
  • nawracająca zakrzepica żył głębokich, zator tętnicy płucnej w wywiadzie
  • stałe unieruchomienie pacjenta
  • choroby tkanki łącznej (np. toczeń układowy, sklerodermia)
  • miażdżyca zarostowa tętnic kończyn dolnych

Względne:

  • karmienie piersią
  • mikroangiopatia cukrzycowa
  • obrzęki goleni
  • astma oskrzelowa, skłonność do reakcji uczuleniowych, np. uczulenie na lateks
  • trombofilia (nadkrzepliwość)
  • niekontrolowane nadciśnienie tętnicze

Ważne!  Czy któryś z powyższych punktów  Państwa dotyczy? Jeśli tak, to prosimy przed planowanym zabiegiem skleroterapii o zgłoszenie tego lekarzowi.

Jakie są możliwe powikłania skleroterapii ?

  • najczęstsze zjawisko niepożądane w trakcie skleroterapii, to krwiak w miejscu wkłucia – szybko się wchłania
  • przebarwienia – są skutkiem procesu zapalnego w sąsiedztwie żyły  i/lub powstania skrzepu wewnątrz zamykanej żyłki i występują u 7-30% pacjentów – dłuższy czas wchłaniania
  • reakcje alergiczne (możliwa pokrzywka, skurcz oskrzeli, reakcja anafilaktyczna) mogą wystąpić podobnie, jak w przypadku stosowania każdego innego leku
  • wtórne telangiektazje – po skleroterapii i zamknięciu żyłek może się zdarzyć ponowne „odrastanie” nowych zmian żylnych
  • wyjątkowo rzadkie możliwe powikłania – martwica skóry, wstrząs anafilaktyczny

Leczenie telangiektazji, żylaków siatkowatych, żylaków, niewydolności dużych pni żylnych (żyła odpiszczelowa i odstrzałkowa), niewydolnych perforatorów i innych zmian naczyniowych wymaga racjonalnego doboru procedury teraputycznej. Badanie flebologiczne razem z USG Duplex Doppler jest niezbędne do ustalenia, czy powierzchowne, drobne telangiektazje nie są skutkiem niewydolności większych naczyń leżących głębiej.

W przypadku zdiagnozowania refluksu w większych naczyniach żylnych, opierając się na wieloletnim doświadczeniu,  stosujemy w naszym ośrodku schemat leczenia pozwalający na uzyskanie najlepszych efektów terapeutycznych. Zaczynamy leczenie od likwidowania największych chorych żył z refluksem, stosując nowoczesne metody endowaskularne lub chirurgiczne. Dopiero w kolejnym etapie leczenia usuwamy mniejsze zmiany żylne stosując m.in. jedną z metod skleroterapii. W przypadku naczyń, które słabo zareagowały na zabiegi skleroterapii lub są zbyt małe, by można je nakłuć, rozważamy ich terapię z użyciem laserów lub generatorów intensywnych pulsów światła (IPL). Głównym wskazaniem do zabiegów laserowych i IPL jest nowotworzenie wenulektazji, tzw. matting.