Wady wrodzone układu żylnego

I. niewykształcenie i niedorozwój zastawek żylnych
– agenezja czyli brak zastawek, może łączyć się z niewykształceniem odcinka żyły
– niedorozwój zastawek

II. złożone zespoły dysplazji (malformacji) naczyniowych
a) zespół Klippela-Trenaunaya – najczęstszy zespół dysplazji naczyniowej z żylakami. Charakteryzuje go triada objawów:
1. obecność naczyniaków płaskich – plamy koloru wina porto – port wine stains
2. nieprawidłowości układu żylnego, np. żylaki spoza głównych pni żyły odpiszczelowej i odstrzałkowej – głównie w obrębie przetrwałej żyły brzeżnej bocznej uda, a także zapalenia żył i zakrzepice
3. przerost tkanek miękkich i kości (wydłużona chora kończyna)
b) zespół Parkesa-Webera – objawy j.w. oraz dodatkowo przerost kończyny i przetoki naczyniowe tętniczo-żylne.
c) zespół Bockenheimera – pierwotna rozsiana żylakowatość.
d) przetoki tętniczo-żylne – doprowadzają do miejscowego rozwoju nadciśnienia żylnego, zastoju żylnego i powstawania wtórnych żylaków.
e) poszerzenie światła naczyń żylnych – ograniczone uwypuklenia ściany żył, tzw. żylniaki. Mogą być workowate lub wrzecionowate.

Zespół Klippel-Trenaunaya

Schorzenia mikrokrążenia

Najczęściej spotykanym zaburzeniem mikrokrążenia o charakterze napadowym jest objaw (fenomen) Raynaud – występuje u 5% populacji. W tej chorobie najtrudniejszym jest jednoznaczne ustalenie etiologii, czyli przyczyny choroby. W typowej postaci, prowokowany przez zimno, wilgoć lub niepokój objaw Raynaud ma trzy fazy:

  1. blada skóra – faza niedokrwienia palców dłoni (skurcz tętniczek) z uczuciem zimna i drętwienia (niedokrwienie nerwów) – trwa kilka minut
  2. sina skóra – zastój żylny (skurcz żyłek powoduje zastój krwi i sinicę) i parestezje (mrowienia, drętwienia) – trwa 15do 30 minut
  3. czerwona skóra – powrót krwi do mikrokrążenia i przekrwienie z bólem

Objaw Raynaud może być

  • pierwotny – czyli choroba Raynaud – nie jest następstwem żadnych uchwytnych zaburzeń chorobowych
  • wtórny – tzw. zespół Raynaud, kiedy ustalić można przyczynę zaburzenia, np. w zespole cieśni nadgarstka, zmiany pourazowe (choroba wibracyjna np. u brukarzy, posadzkarzy, choroba młotkowa np. u drwali czy murarzy) , choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego, choroby tętnic, kolagenozy

Schorzeniem mikrokrążenia o charakterze ciągłym jest natomiast samoistna sinica kończyn (acrocyanosis). Pojawia się tu stale obecna, niebolesna sinica kończyn, skóra jest chłodna i wilgotna, często występuje spoisty obrzęk. Zmiany dotyczą najczęściej rąk. Często pojawia się u kobiet po okresie dojrzewania. Przyczyną choroby jest rozluźnienie napięcia naczyń mikrokrążenia – dochodzi do zastoju krwi żylnej i zasinienia. Leczenie jest trudne, z różną skutecznością – stosuje się leki flebotropowe, leki rozszerzające naczynia, jontoforezę.

Innym zaburzeniem mikrokrążenia jest siność siatkowata (livedo reticularis). Jest to plamisto-siatkowata sinica kończyn, szczególnie dolnych. Nasila się w niskiej temperaturze otoczenia. Zaburzenie to nie jest groźne i często uważane jest za zjawisko fizjologiczne.

Rumień dłoniowo-podeszwowy ( zespół czerwonych dłoni) – lokalizuje się na powierzchni dłoniowej rąk i podeszwowej stóp. Pojawia się u kobiet ciężarnych i w niewydolności wątroby. Nie wymaga specjalnej diagnostyki.

Rumień odmrozinowy (odmroziny) – sino-czerwone ogniska na grzbietowej powierzchni palców rąk i stóp, zwykle towarzyszy im świąd, może być pieczenie i ból, zmiany nasilają się w zimie.

Rumień bolesny – prowokowany przez ciepło – zaczerwienienie skóry i ból palący, kłujący. Tutaj wyraźną ulgę przynosi ochłodzenie. Po 40 roku życia wymaga poszukiwania przyczyny – pojawić się może w chorobach krwi, kolagenozach, nadciśnieniu, cukrzycy, niewydolności żylnej itd.

Jeśli na nogach zauważamy zmiany żylne (żylaki, pajączki, zasinienia, zaczerwienienia, przekrwienia itd.) które nas niepokoją lub wywołują dolegliwości (obrzęki podudzi, bóle nóg, kurcze łydek), to zawsze warto, a nawet powinno się przeprowadzić badanie flebologiczne, zawsze połączone z badaniem przepływów krwi metodą USG Duplex Doppler. Po takim kompleksowym badaniu, które wykonujemy w naszym ośrodku, ustalamy rodzaj i stopień zaawansowania choroby żylnej i nakreślamy plan leczenia. Może to być w zależności od rodzaju i rozległości zmian żylnych laseroterapia, skleroterapia, małoinwazyjne leczenie endowaskularne, czy w przypadku dolegliwości bez wyraźnych zmian żylnych kompresjoterapia i farmakoterapia czy fizjoterapia.